Το τραγούδι για τον επαγγελματικό προσανατολισμό, που έγραψε και μελοποίησε ο αείμνηστος Λουκιάν Κελαηδόνης πριν 30 χρόνια, είναι σήμερα πιο επίκαιρο από ποτέ. Προσέξετε τα λόγια.
«Αν τέλειωσες γυμνάσιο και θες να μορφωθείς,
πριν πάρεις μιαν απόφαση καλά να το σκεφτείς,
και αυτά λένε γύρω σου να μην τα ακούς ποτέ,
μονάχος σου να ψάξεις να δεις τι γίνεται.
Καλές οι επιστήμες και τα διπλώματα,
το θέμα όμως είναι, τι γίνεται μετά.
Λοιπόν που λες το πρόβλημα δεν είναι το να μπεις,
είναι που σου την έχουνε στημένη μόλις βγεις,
Και όπως δεν υπάρχει και προγραμματισμός
αρχίζουνε τα κόλπα και ο ανταγωνισμός.
Καλό είναι ένα δίπλωμα από ανώτατη σχολή,
μα οι θέσεις είναι λίγες και οι απόφοιτοι πολλοί.
Γι’ αυτό σου λέω σκέψου το και πρόσεχε πολύ,
γιατί πριν από σένανε την πάθανε πολλοί,
που πήραν το πτυχίο τους και με βαθμό καλό,
και αφού δουλειά δεν βρήκανε το κάνανε ρολό.
Ρολό λοιπόν το κάναν όπως ήταν φυσικό,
αφού το καμαρώσαν, το βάλανε στο …»
Τα λόγια του τραγουδιστή Κελαηδόνη είναι προφητικά, και αποτυπώνουν μια πραγματικότητα που ισχύει εδώ και δεκαετίες, το γεγονός ότι οι φοιτητές σπουδάζουν το όνειρο τους αλλά δεν αξιοποιούν τις γνώσεις που αποκτούν στα πανεπιστήμια. Οι περισσότεροι απόφοιτοι των πανεπιστημίων δεν μπορούν να εξασφαλίσουν μια θέση εργασίας που σχετίζεται με το αντικείμενο των σπουδών τους. Η πολιτεία καλά κάνει και προσφέρει την ευκαιρία σε όσους επιθυμούν να μορφωθούν μετά το λύκειο, όμως αυτό δεν είναι αρκετό. Η πολιτεία έχει ευθύνη να δώσει κατευθύνσεις και κίνητρα στους φοιτητές για να μπορούν να αποκτήσουν διαβατήριο στην εργασία και όχι διαβατήριο στην ανεργία. Με το να προσφέρει θέσεις σε προγράμματα σπουδών που δεν έχουν προοπτική εργασίας, η πολιτεία δεν εξυπηρετεί την κοινωνία αλλά την επιβαρύνει. Οι θέσεις στα πανεπιστήμια κοστίζουν αρκετά, και το κόστος το πληρώνει ο φορολογούμενος πολίτης, ο οποίος ευχαρίστως το πληρώνει για να παράγονται εργαζόμενοι. Δεν νομίζω ότι οι φορολογούμενοι θέλουν να πληρώνουν για να παράγει το εκπαιδευτικό σύστημα ανέργους. Το χειρότερο όμως δεν είναι το κόστος στο φορολογούμενο αλλά το κόστος στην κοινωνία, το οποίο επωμίζονται οι πτυχιούχοι και οι οικογένειες τους, και τα κοινωνικά προβλήματα που δημιουργούνται λόγω της παρατεταμένης ανεργίας.
Η πολιτεία έχει ασήκωτες ευθύνες διότι έχει δημιουργήσει ένα εκπαιδευτικό σύστημα που παράγει ανέργους. Πριν προσφέρει προγράμματα σπουδών η πολιτεία θα πρέπει να μελετά καλά την οικονομία και να εντοπίσει τις μελλοντικές ανάγκες της αγοράς εργασίας. Θα πρέπει επίσης η πολιτεία να επιχορηγεί τους φοιτητές που ακολουθούν σπουδές που έχουν προοπτική απασχόλησης. Εάν η πολιτεία συνεχίσει να χρηματοδοτεί το υφιστάμενο σύστημα, τότε απλά τα λόγια του τραγουδιστή θα είναι επίκαιρα και στα επόμενα 30 χρόνια.
Μάριος Μαυρίδης, Καθηγητής Οικονομικών στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο, Βουλευτής Κερύνειας ΔΗΣΥ
