( Από την ερευνητική ομάδα για την καταγραφή της ΚΜΑ)
Μέσα στα πλαίσια του ερευνητικού προγράμματος για την καταγραφή της ΚΜΑ η ερευνητική ομάδα που αποτελείται από γλωσσολόγους, πανεπιστημιακούς και φυσικούς ομιλητές της γλώσσας έχει προχωρήσει στην δημιουργία του αλφαβήτου της ΚΜΑ το οποίο βασίζεται στο αρχικό αλφάβητο που δημιούργησε ο καθηγητής γλωσσολόγος Alexander Borng
Η ιστοσελίδα μας έχει προχωρήσει στη δημοσίευση του πληκτρολογίου και ο καθένας μπορεί να εγκαταστήσει το πληκτρολόγιο στον υπολογιστή του.
Πρόγραμμα για την καταγραφή της ΚΜΑ
Η πρόταση
Πιο κάτω ακολουθεί η πρόταση του προγράμματος για την καταγραφή της Κυπριακής Μαρωνιτικής Αραβικής όσον αφορά το σύστημα γραφής της. Ένα σύστημα γραφής αποτελείται από δύο συνιστώσες: το αλφάβητο και τις συμβάσεις χρήσης του. Το αλφάβητο θα παρουσιαστεί πρώτο.
1.Το αλφάβητο της ΚΜΑ
Το προτεινόμενο αλφάβητο της ΚΜΑ αποτελείται από 27 γράμματα, τα οποία είναι τα ακόλουθα με την προτεινόμενη αλφαβητική σειρά, πεζά και κεφαλαία:
a b c γ d δ e f θ i j k l m n o p r s ş t u v w χ y z
A B C Γ D Δ E F Θ I J K L M N O P R S Ş T U V W Χ Y Z
Ονόματα και αξίες γραμμάτων
Τα γράμματα του πιο πάνω αλφαβήτου αποδίδουν συγκεκριμένο φθόγγο το καθένα.
1.1. “alif” 〈Α a〉
Το γράμμα “alif” 〈a〉 αποδίδει φωνηεντικό φθόγγο, όπως το πρώτο φωνήεν της λέξης 〈arnep〉 «λαγός».
Η προφορά του είναι η ίδια όπως το ελληνικό 〈α〉, π.χ. στη λέξη 〈θάλασσα〉.
1.2. “ba” 〈Β b〉
Το γράμμα “ba” 〈b〉 απαντά μόνο ως διπλό 〈bb〉, το οποίο αποδίδει μακρό συμφωνικό φθόγγο, όπως π.χ. στη λέξη 〈rabbi〉 «θεός».
Ο φθόγγος 〈bb〉 δεν υπάρχει ούτε στην κοινή νέα ελληνική ούτε στην κυπριακή. Η προφορά του μοιάζει με το ιταλικό 〈bb〉 π.χ. στη λέξη 〈conobbe〉 «ήξερε» ή το ιταλικό 〈pp〉 π.χ. στη λέξη 〈Giuseppe〉 «Ιωσήφ».
Σημείωση: Ο φθόγγος 〈bb〉 διαφέρει στην προφορά τόσο από το μακρό σύμφωνο 〈pp〉 της ΚΜΑ (π.χ. 〈tşappút〉 «κουρέλι»), όσο και από το απλό σύμφωνο 〈p〉 (π.χ. της λέξης 〈part〉 «κρύος»). (βλ. §1.17: “pa” 〈P p〉, πιο κάτω) Επίσης δεν πρέπει να συγχέεται το 〈bb〉 με το σύμπλεγμα 〈mp〉: π.χ. οι λέξεις «κρασί» και «Χριστός» είναι 〈mpit〉 και 〈Mpsiχ〉 αντίστοιχα (όχι 〈bit〉 και 〈Bsiχ〉). (βλ. §)
1.3. “cayn” 〈C c〉
Το γράμμα “cayn” 〈c〉 αποδίδει το φαρυγγικό σύμφωνο που βρίσκουμε π.χ. στην αρχή των λέξεων 〈cayn〉 «μάτι» και 〈cafa〉 «φίδι».
Ο φθόγγος αυτός δεν υπάρχει στα ελληνικά. Υπάρχει στα αραβικά (π.χ. 〈عامود〉 «στήλη») και στα εβραϊκά (π.χ. 〈ראיון〉 «συνέντευξη»).
1.4. “γamma” 〈Γ γ〉
Το γράμμα “γamma” 〈γ〉 το βρίσκουμε μόνο στα συμπλέγματα 〈γp〉 και 〈γt〉: π.χ. 〈γpir〉 «μεγάλος», 〈γtiş〉 «άλογο». Μόνο σε δάνειες λέξεις από τα ελληνικά βρίσκουμε αυτό το γράμμα σε άλλες θέσεις: π.χ. 〈Γallia〉, 〈γamma〉 κ.λπ.
Στην προφορά είναι το ίδιο με το ελληνικό 〈γ〉, π.χ. στη λέξη 〈Γαλλία〉.
1.5. “dal” 〈D d〉
Το γράμμα “dal” 〈d〉 απαντά μόνο ως διπλό 〈dd〉, το οποίο αποδίδει μακρό συμφωνικό φθόγγο, όπως π.χ. στη λέξη 〈şadda〉 «έσφιξε».
Ο φθόγγος 〈dd〉 δεν υπάρχει ούτε στην κοινή νέα ελληνική ούτε στην κυπριακή. Η προφορά του μοιάζει με το ιταλικό 〈dd〉 π.χ. στη λέξη 〈additivo〉 «πρόσθετος» ή το ιταλικό 〈tt〉 π.χ. στη λέξη 〈notte〉 «νύχτα».
Σημείωση: Ο φθόγγος 〈dd〉 διαφέρει στην προφορά τόσο από το μακρό σύμφωνο 〈tt〉 της ΚΜΑ (π.χ. 〈şatta〉 «έβρεξε»), όσο και από το απλό σύμφωνο 〈t〉 (π.χ. της λέξης 〈taka〉 «παράθυρο»). (βλ. §1.21: “ta” 〈T t〉, πιο κάτω)
1.6. “δelta” 〈Δ δ〉
Το γράμμα “δelta” 〈δ〉 αποδίδει το σύμφωνο που βρίσκουμε π.χ. στη λέξη 〈δeca〉 «χωριό».
Το γράμμα αυτό προφέρεται όπως το ελληνικό 〈δ〉 π.χ. στη λέξη 〈δοχείο〉.
Για να δείτε ολόκληρο το αλφάβητο της ΚΜΑ μπείτε στο επισυναπτόμενο αρχείο
Δείτε το βίντεο με την παρουσίαση της 3ης φάσης του ερευνητικού προγράμματος από την κυρία Μαριλένα Καρυολαίμου .
Παρουσίαση αναπληρώτριας καθηγήτριας γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου κυρίας Μαριλένας Καρυολαίμου, επιστημονικής υπεύθυνης για την Κ.Μ.Α στη Δημοσιογραφική Διάσκεψη για την Κ.Μ.Α
