Του Κλαύδιου Μαυρόχαννα*
Το επίπεδο πολιτισμού ενός λαού κρίνεται με γνώμονα τη συμπεριφορά και τον σεβασμό που επιδεικνύει απέναντι στον πολιτισμό και τους νεκρούς ενός άλλου λαού ή ομάδας ανθρώπων. H πολιτιστική κληρονομιά του κάθε λαού δεν αποτελεί μόνο το πιστοποιητικό γέννησής του αλλά καταμαρτυρεί παράλληλα την αδιαίρετη ιστορική συνέχεια του μέσα στους αιώνες μέχρι και σήμερα.
Αυτή ακριβώς η συνέχεια επιχειρήθηκε να εξαφανιστεί μετά την τουρκική εισβολή με τον τουρκικό στρατό να επιδίδεται σε μιαν ανελέητη πολιτισμική καταστροφή των κατεχομένων εδαφών εδώ και 41 χρόνια. Η εξαφάνιση αυτού του πολιτισμού εκτελείται δυστυχώς αδιάλειπτα μέσω της άφεσής του στον χρόνο και στον κάθε επιτήδειο να τον καταστρέφουν. Επίσης μέσω της αλλαγής των τοπωνυμίων σε όλες τις πόλεις και χωριά των κατεχομένων και την αντικατάστασή τους από τουρκικά ονόματα και συμπληρώνεται ταυτόχρονα με την πληθυσμιακή αλλοίωση και εκτοπισμό του τοπικού στοιχείου.
Ως ενεργός πολίτης και από την ιδιότητά μου ως πρώην βουλευτής Κερύνειας έχω επισκεφθεί δεκάδες εκκλησίες, μνημεία και κοιμητήρια που βρίσκονται στις κατεχόμενες περιοχές. Μια απλή επίσκεψη είναι αρκετή, για να αντικρίσει κανείς ένα απαράδεκτο θέαμα από τα κατεστραμμένα προαύλια εκκλησιών, τα ερειπωμένα σπίτια και τις λεηλατημένες εκκλησίες να έχουν μετατραπεί σε τζαμιά, στάβλους, αποθήκες, κέντρα αναψυχής και «τουριστικούς προορισμούς». Την ασέβεια και την ύβρη απέναντι στους νεκρούς μπορεί κανείς εύκολα να τη διακρίνει, αν περάσει έξω από τα διάφορα νεκροταφεία.
Στην Αμμόχωστο, τα σημάδια της τουρκικής βαρβαρότητας φανερώνουν το μένος με το οποίο οι εισβολείς προσπάθησαν να ξεριζώσουν τα νεκροταφεία της Λαπάθου, του Μαραθόβουνου και του Λευκονοίκου. Στην Κερύνεια πολλές εκκλησίες όπως στο Αγριδάκι η εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπους και στο Συγχαρί η εκκλησία της Παναγίας της Αψιδιώτισσας, όπως πολύ πρόσφατα έχω δει χρησιμοποιούνται από γεωργούς και κτηνοτρόφους ως αποθήκες και στάβλοι.
Αντίθετα στις ελεύθερες περιοχές έστω και αργά δόθηκε η πρέπουσα σημασία και δαπανούνται πολλά κονδύλια για να διατηρηθούν μουσουλμανικά μνημεία και αρκετά από αυτά είναι σε άρτια κατάσταση. Επιτρέπεται μάλιστα σε μουσουλμάνους από τις κατεχόμενες περιοχές να ασκούν ελεύθερα τα θρησκευτικά τους καθήκοντα στο τέμενος Χαλάν Σουλτάν στη Λάρνακα και αλλού.
Ενα από τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα είναι και ο σεβασμός της θρησκευτικής ελευθερίας του κάθε ανθρώπου και δεν πρέπει να αποτελεί απαίτηση αλλά υποχρέωση της Τουρκίας και της τ/κ ηγεσίας, ότι πράττουμε εμείς με τα τζαμιά τους στις ελεύθερες περιοχές να γίνει το ίδιο και με τις εκκλησίες μας στα κατεχόμενα. Η κατάσταση της πολιτιστικής και θρησκευτικής μας κληρονομιάς στα κατεχόμενα δεν τιμά καθόλου την τουρκοκυπριακή ηγεσία. Θα ανέμενα από τον κο Μουσταφά Ακκιντζί και την νέα τουρκοκυπριακή ηγεσία να ενσκύψουν στο θέμα της πολιτιστικής και θρησκευτικής κληρονομιάς. Θα ανέμενα να δοθούν εντολές σε όλους τους «τουρκοκύπριους δημάρχους και κοινοτάρχες» να επιληφθούν αυτών των θεμάτων. Να φροντίσουν άμεσα να προστατευθούν. Θα ανέμενα επίσης το «τμήμα τουρισμού» τους και η «τουρκοκυπριακή αστυνομία» να προστατεύουν αυστηρά αυτούς τους πολιτισμικούς χώρους ως κόρη οφθαλμού.
Τώρα με τις προσπάθειες που καταβάλλονται για επίλυση του κυπριακού αυτά τα ζητήματα είναι ύψιστης σημασίας να διευθετηθούν στο πλαίσιο του σεβασμού των ελευθεριών και των δύο κοινοτήτων. Αυτά θα ανέβαζαν την τουρκοκυπριακή κοινότητα αλλά και την Τουρκία στα μάτια της διεθνούς κοινότητας. Θα επιδείκνυαν το ελάχιστο σεβασμό στον πολιτισμό και θα αποδείκνυαν τη θέλησή τους, εφόσον λέγουν ότι υπάρχει, για μια δίκαιη διευθέτηση του πολιτικού προβλήματος.
Ο Κλαύδιος Μαυρόχαννας είναι μηχανικός αεροπλάνων,πρώην βουλευτής και υποψήφιος βουλευτής Κερύνειας του ΑΚΕΛ Αριστερά Νέες Δυνάμεις
Λευκωσία, 29 Ιανουαρίου 2016
