Θα ήθελα να σας καλωσορίσω στην ΠΟΛΗ ΜΟΥ, στην πόλη της Αμμοχώστου, που βρίσκεται στο δυτικότερο μέρος και στο ανατολικότερο μέρος της Δύσης, εκεί όπου συναντώνται οι πολιτισμοί.
Για αιώνες, η πόλη της Αμμοχώστου υπήρξε χώρος συμβίωσης, κοινωνικοποίησης και κοινής εξέλιξης των πολιτισμών.
Σήμερα, έχουμε δύο λόγους να είμαστε ευτυχείς. Παρουσιάζουμε ξανά σε ολόκληρη την ανθρωπότητα την Εκκλησία της Αγίας Άννας και το Τζαμί Ταννέρ.
Θα ήθελα με την ευκαιρία αυτή να σας διηγηθώ τον ρόλο που διαδραμάτισε η Εκκλησία της Αγίας Άννας στη δική μου ζωή.
Την δεκαετία του 1960, κι ενώ η Κύπρος βίωνε την καταπίεση του πολέμου και της αιματοχυσίας, γεννήθηκα σ’ ένα σπίτι 200 μέτρα από την Αγία Άννα. Πήγα σχολείο 300 μέτρα μακριά από την Εκκλησία. Ως παιδί περιδιάβαζα στην περιοχή με τον πατέρα μου, τον οποίο έχασα κατά τις διακοινοτικές συγκρούσεις. Εδώ αποτύπωσα τις πρώτες μνήμες της παιδικής μου ηλικίας.
Χρόνια αργότερα, στρατιώτης πια στα 20 μου, έμενα σ’ένα δωμάτο 10 μέτρα μακριά από την Αγία Άννα. Η Αγία Άννα ήταν το πρώτο πράγμα που έβλεπα όταν ξυπνούσα το πρωί και το τελευταίο όταν πήγαινα για ύπνο το βράδυ.
Το υπέροχο αυτό μνημείο, που αποτελεί κομμάτι της παιδικής μου ηλικίας και των αναμνήσεων της νιότης μου, ήταν καταβεβλημένο και κατεστραμμένο, σαν να ζητούσε βοήθεια.
Και διερωτήθηκα για πρώτη φορά ποια ήταν η ιστορία του, ποιος το έκτισε, ποιος το χρησιμοποιούσε, ποιανού τις ζωές είχε επηρεάσει.
Στα πλαίσια της σύντομης έρευνάς μου, ανακάλυψα ότι μέσα από την ιστορική του πορεία, το ιερό αυτό καταφύγιο είχε τη δική του επιρροή σε πολλές ομάδες και σε πολλούς ανθρώπους.
Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, η Αγία Άννα κτίστηκε ως παράρτημα ενετικού Μοναστηριού τον 14ο αιώνα και χρησιμοποιήθηκε στη συνέχεια για κάποια περίοδο από τους Μαρωνίτες κατοίκους της Αμμοχώστου. Θα ήθελα να σημειώσω την επιρροή και την ιστορική σημασία της Εκκλησίας της Αγίας Άννας για τη μαρωνιτική κοινότητα. Αλλά η ζωή συνεχίστηκε και μετά την κατάκτηση της Αμμοχώστου από τους Οθωμανούς, η Αγία Άννα χρησιμοποιήθηκε από μωαμεθανούς ως τζαμί, αργότερα εγκαταλείφθηκε και παρέμεινε για πολλά χρόνια σε αχρησία, αναμένοντας κάποιος να την προσέξει.
Το Τζαμί Ταννέρ, κτισμένο αρχικά ως εκκλησία, υπηρέτησε κι αυτό επί σειρά ετών μωαμεθανούς, με σκοπό τη λατρεία του κοινού δημιουργού όλων των θρησκειών. Εγκαταλείφθηκε, αναμένοντας κι αυτό να τύχει της προσοχής μας.
Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,
Δυστυχώς, το όμορφο νησί μας υπέφερε πολλά τις δεκαετίες του ‘60 και του ‘70. Τα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, που αντιπροσωπεύουν λαούς και ταυτότητες, τέθηκαν στο στόχαστρο. Καθώς συνέχιζαν να καταστρέφονται και να χάνονται, για πολλά χρόνια οι δύο πλευρές κατηγορούσαν η μια την άλλη για την καταστροφή τους.
Το 2008, σε συνέχεια σχετικής συμφωνίας μεταξύ της τουρκοκυπριακής και της ελληνοκυπριακής πλευράς, ιδρύθηκε η Τεχνική Επιτροπή για την Πολιτιστική Κληρονομιά, στην οποία μου προτάθηκε να συμμετάσχω.
Ποτέ δεν ξέχασα την Αγία Άννα της παιδικής μου ηλικίας και των αναμνήσεων της νιότης μου και την συμπεριέλαβα στον κατάλογο μεσαιωνικών τζαμιών και εκκλησιών που υπέβαλα στην ημερήσια διάταξη της Επιτροπής το 2013. Η πρόταση έγινε δεκτή από την Τεχνική Επιτροπή και αποφασίστηκε η εκτέλεση των εργασιών.
Στα πλαίσια της Τεχνικής Επιτροπής, οι προετοιμασίες για το έργο άρχισαν το 2015. Εμείς, η Τεχνική Επιτροπή στο σύνολό της, μαζί με το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) και τους εμπειρογνώμονες μας στην Συμβουλευτική Επιτροπή, έχουμε καταβάλει τεράστια προσπάθεια σε ό,τι αφορά τις εργασίες συντήρησης της Αγίας Άννας, όπως κάνουμε άλλωστε και για όλα τα έργα που υλοποιούμε σε ολόκληρο το νησί.
Σήμερα, με αυτή την εκδήλωση, δεν γιορτάζουμε μόνο την ολοκλήρωση ενός έργου, αλλά και την επιτυχημένη συνεργασία μας που συνεχίζεται εδώ και μια δεκαετία. Ως Επιτροπή, δεν κάνουμε καμία διάκριση μεταξύ των μνημείων. Ανεξαρτήτως προέλευσης, θεωρούμε όλα τα μνημεία της Κύπρου κοινή πολιτιστική κληρονομιά και κοινό αγαθό όλων μας. Μέσα από την εμπιστοσύνη που επιδεικνύουμε ο ένας προς τον άλλον και τη συνεργασία αντί της σύγκρουσης, έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε να υλοποιήσουμε έργα προς όφελος όλων των κατοίκων του νησιού.
Λόγω της γεωγραφικής του θέσης, το νησί μας υπήρξε και θα συνεχίσει να είναι σταυροδρόμι πολιτισμών και κουλτούρων. Οι εκάστοτε διοικούντες αυτού του νησιού δεν κατέστρεψαν τα μνημεία των προηγούμενων πολιτισμών. Αντίθετα, τα αγκάλιασαν, τα χρησιμοποίησαν και τα κληροδότησαν στις επόμενες γενιές, προσθέτοντας κάτι από τη δική τους κουλτούρα.
Η Αγία Άννα και το Τζαμί Ταννέρ άγγιξαν τις ζωές μας με τον ένα ή τον άλλον τρόπο και αναδείχθηκαν στο τέλος μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς ολόκληρης της ανθρωπότητας.
Με την ευκαιρία αυτή επιθυμώ να ευχαριστήσω την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ομάδα του Αναπτυξιακού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για τη συνεχή στήριξή τους στο έργο που επιτελούμε.
Θα ήθελα να σας καλωσορίσω άλλη μια φορά αυτή τη μέρα χαράς και να εκφράσω τις ευχαριστίες μας.
