Ορθά ο Υπουργός Εσωτερικών αναφέρεται στην προσφυγική πολιτική, η οποία θα πρέπει να διαφοροποιηθεί σε περίπτωση που δεν επιλυθεί το Κυπριακό πρόβλημα. Δεν μπορεί η προσφυγική πολιτική να συνεχίσει να είναι τόσο άδικη έναντι των προσφύγων και μη, που απώλεσαν περιουσία στις κατεχόμενες περιοχές και τις στερούνται για την αξιοποίηση τω περιουσιών τους για 42 και πλέον χρόνια. Δεν μπορεί η διαχείριση των Τουρκοκυπριακών περιουσιών να συνεχίσει με τρόπο που λειτουργεί σήμερα, όπου το κράτος, ως κηδεμόνας, πληρώνει εκατομμύρια κάθε χρόνο αντί να έχει και εισοδήματα από αυτές. Είναι κοινό μυστικό το γεγονός ότι οι Τουρκοκυπριακές περιουσίες τυγχάνουν άγριας εκμετάλλευσης, με την ανοχή της πολιτείας.
Η προσφυγική πολιτική που ακολουθείται τα τελευταία 42 χρόνια είναι άδικη καθώς δεν λαμβάνει υπόψη την αξία της περιουσίας των προσφύγων στις κατεχόμενες περιοχές και την απώλεια χρήσης από αυτές τις περιουσίες. Εδώ και 40 χρόνια, η πολιτεία προσφέρει οικονομική στήριξη στους πρόσφυγες με βάση το που είχαν τη μόνιμη διαμονή πριν την Τουρκική εισβολή και όχι στη βάση της αξίας της περιουσίας που έχουν απωλέσει στις κατεχόμενες περιοχές.
Το σύστημα αυτό είναι άδικο και χωρίς νόημα πλέον, αφού πολλοί λαμβάνουν οικονομική ή άλλη στήριξη χωρίς να έχουν απωλέσει περιουσία στις κατεχόμενες περιοχές, ενώ πολλοί άλλοι που έχουν απωλέσει μεγάλης αξίας περιουσίες δεν έχουν λάβει τίποτα μέχρι σήμερα. Αξίζει να σημειωθεί ότι στα τουρκοκυπριακά γεωργικά τεμάχια γίνεται «σφαγή» για το ποιος θα τα αποκτήσει, διότι τυγχάνουν επιδότησης από τον Κυπριακό Οργανισμό Αγροτικών Πληρωμών. Επιπλέον, πολλές τουρκοκυπριακές περιουσίες, υπενοικιάζονται από τους δικαιούχους σε τρίτους, έναντι ψηλού ενοικίου, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα και στα παράλια. Κάποιοι μάλιστα είναι επαγγελματίες σε αυτή τη δραστηριότητα, ενοικιάζουν φθηνά και υπενοικιάζουν ακριβά.
Προτείνουμε αναθεώρηση της προσφυγικής πολιτικής έτσι που να είναι πιο δίκαιη και πιο αποτελεσματική. Το βασικό κριτήριο στην παροχή οικονομικής στήριξης προς τους πρόσφυγες θα πρέπει να είναι η αξία της περιουσίας που έχουν απωλέσει . Όσα χρήματα μπορεί το κράτος να διαθέσει για τους πρόσφυγες να τα διανέμει ανάλογα με την περιουσία που ο κάθε ένας από αυτούς έχει απωλέσει ως αποζημίωση για απώλεια χρήσης. Δικαιούχοι της νέας προσφυγικής πολιτικής θα πρέπει να είναι οι ιδιοκτήτες περιουσιών στα κατεχόμενα και ο κάθε δικαιούχος θα πρέπει να λαμβάνει ένα μικρό ποσοστό επί της αξίας της περιουσίας του (έστω 1%), κάθε χρόνο.
Για να λειτουργήσει η νέα προσφυγική πολιτική θα πρέπει να γίνει μια καταγραφή και αξιολόγηση όλων των ιδιωτικών περιουσιών στις κατεχόμενες περιοχές με στοιχεία του κτηματολογίου, και να υπολογιστεί η συνολική αξία τους. Το ποσό που θα διαθέτει το κράτος για το σκοπό αυτό θα είναι ένα μικρό ποσοστό της συνολικής αξίας. Για παράδειγμα, αν η συνολική αξία των περιουσιών είναι €10 δις και το ποσό που θα διαθέτει το κράτος θα είναι €50 εκατομμύρια, τότε το ποσοστό αποζημίωσης επί της περιουσίας του κάθε δικαιούχου υπολογίζεται στο 0.5%. Δηλαδή, αν η περιουσία του κ. Μαυρίδη από την Κερύνεια ανέρχεται στις €400,000, τότε η ετήσια αποζημίωση (για απώλεια χρήσης μόνο) θα ανέρχεται στις €2,000 ετησίως. Εκτός από το γεγονός ότι αυτό είναι δίκαιο, όσο μπορεί να είναι, η μικρή αυτή αποζημίωση αποτελεί ισχυρό αντικίνητρο για όσους ιδιοκτήτες πουλούν τις περιουσίες τους στην Τουρκία.
Μάριος Μαυρίδης, Καθηγητής Οικονομικών Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο, βουλευτής Κερύνειας ΔΗΣΥ, m.mavrides@euc.ac.cy