Αν εξυπηρετείτε το στεγαστικό σας δάνειο κανονικά, και το επιτόκιο που πλερώνετε δεν είναι κάτω από 3%, τότε ψάξετε για κάτι καλύτερο και θα το βρείτε. Τα δανειστικά επιτόκια έχουν μειωθεί σημαντικά τους τελευταίους 12 μήνες και η αναχρηματοδότηση δανείων δεν κοστίζει τίποτα. Είναι λοιπόν κρίμα και άδικο να πλερώνετε περισσότερα από ότι ορίζει η αγορά. Ιδιαίτερα για αυτούς που πληρώνουν τις δόσεις τους κανονικά χωρίς καθυστερήσεις, η αναζήτηση χαμηλότερου επιτοκίου είναι εύκολη υπόθεση. Μέχρι πρόσφατα, η μεταφορά ενός δανείου από μια τράπεζα σε άλλη κόστιζε μερικές χιλιάδες ευρώ (1% υποθηκευτικά και 0.5% χαρτόσημα), και το ποσό που πλέρωνε ο δανειολήπτης ήταν απαγορευτικό.
Η βουλή όμως, ψήφισε Νόμο με τον οποίο καταργούνται τα υποθηκευτικά και τα χαρτόσημα στις περιπτώσεις μεταφοράς δανείων. Αυτή η εξέλιξη δημιουργεί ανταγωνισμό μεταξύ των τραπεζών και πιέζει τα επιτόκια προς τα κάτω. Ήδη, τα επιτόκια έχουν μειωθεί σημαντικά τους τελευταίους 12 μήνες και ίσως μειωθούν περισσότερο. Είναι σημαντικό οι δανειολήπτες να γνωρίζουν ότι η μεταφορά δανείων έχει μηδαμινό κόστος, και ότι μπορούν να διαπραγματευθούν χαμηλότερο επιτόκιο στην τράπεζα τους ή σε μια άλλη. Η μείωση της δόσης τους θα είναι αισθητή. Αν λοιπόν υπάρχουν δανειολήπτες που πλερώνουν στεγαστικό επιτόκιο πάνω από το 3%, μπορούν να ζητήσουν από την τράπεζα τους να τους μειώσουν το επιτόκιο και τη δόση. Η τράπεζα μάλλον θα προχωρήσει με τη μείωση του επιτοκίου διότι αν δεν το κάνει μπορεί να χάσει τον πελάτη. Λογικά, οι τράπεζες θα έπρεπε μέχρι σήμερα να χαμηλώσουν τα επιτόκια των πελατών τους έστω και αν αυτοί δεν το έχουν ζητήσει, αλλά ποτέ δεν βλάπτει να ρωτήσετε.
Τα επιτόκια καθορίζονται από τον ελεύθερο ανταγωνισμό. Χωρίς ανταγωνισμό οι τράπεζες χρεώνουν ένα επιτόκιο το οποίο καλύπτει το κόστος της κατάθεσης, τα λειτουργικά έξοδα και ένα εύλογο κέρδος. Μέσα σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον όμως, οι τράπεζες δεν μπορούν πλέον να έχουν ψηλά λειτουργικά έξοδα και διασφαλισμένο κέρδος , καθώς δεν θα μπορούν να χρεώνουν τα επιτόκια της αρεσκείας τους. Τα επιτόκια διαμορφώνονται σύμφωνα με τις δυνάμεις της αγοράς. Αν για παράδειγμα, μια τράπεζα προσφέρει χαμηλότερο στεγαστικό επιτόκιο από τις υπόλοιπες, επειδή κάνει καλύτερη διαχείριση κόστους, τότε μπορεί να κερδίσει μερίδιο της αγοράς. Οι άλλες τράπεζες είτε θα ακολουθήσουν, είτε θα χάσουν μερίδιο αγοράς και κερδοφορία. Ο ανταγωνισμός προσφέρει χαμηλότερα επιτόκια, καλύτερη ποιότητα υπηρεσιών, περισσότερες επιλογές και καινοτομίες.
Τα πιο πάνω δεν ισχύουν μόνο για στεγαστικά επιτόκια αλλά και για τις υπόλοιπες κατηγορίες, επιχειρηματικά και προσωπικά. Σε όλες τις περιπτώσεις, το κλειδί είναι ο ανταγωνισμός. Επίσης, τα πιο πάνω ισχύουν τόσο για εξυπηρετούμενα όσο και για μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Απλά, όταν ένα δάνειο δεν εξυπηρετείται, θα πρέπει πρώτα να τύχει αναδιάρθρωσης. Η αναδιάρθρωση είναι πιο εύκολη όταν τα επιτόκια είναι πιο χαμηλά, διότι η δόση θα είναι χαμηλότερη. Η αλήθεια είναι ότι οι αναδιαρθρώσεις έχουν αυξηθεί σημαντικά τους τελευταίους 12 μήνες λόγω της μείωσης των επιτοκίων.
Μάριος Μαυρίδης, Καθηγητής Οικονομικών Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο, Βουλευτής Κερύνειας ΔΗΣΥ
