Το ενδεχόμενο να μην γίνουν ιδιωτικοποιήσεις είναι ορατό στον ορίζοντα και για το λόγο αυτό θα πρέπει να εξετάσουμε τις συνέπειες μιας τέτοιας εξέλιξης. Οι δανειστές έχουν δανείσει με χαμηλό επιτόκιο την Κυπριακή Δημοκρατία υπό την προϋπόθεση ότι θα γίνουν ιδιωτικοποιήσεις. Αν η κυβέρνηση δεν προχωρήσει με ιδιωτικοποιήσεις, τότε το μνημόνιο δεν θα έχει ολοκληρωθεί με επιτυχία, οι αξιολογήσεις της τροϊκας και των οίκων αξιολόγησης θα είναι αρνητικές και το κόστος δανεισμού στις διεθνείς αγορές θα αυξηθεί. Αυτό σημαίνει ότι η εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους, το οποίο ανέρχεται στα €19 δις, θα κοστίζει περισσότερο. Μια ποσοστιαία μονάδα μεταφράζεται σε €190 εκατομμύρια ετησίως. Ο προϋπολογισμός του κράτους θα πρέπει να είναι ισοσκελισμένος, επομένως η αύξηση της εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους θα μειώσει άλλες δαπάνες, λειτουργικές, αναπτυξιακές ή ακόμα και κοινωνικές, εκτός βέβαια και αν αυξηθούν οι φορολογίες, οι οποίες όμως προκαλούν μείωση στο βιοτικό επίπεδο, οικονομική ύφεση και κοινωνικές αδικίες. Από την άλλη, αν η Κύπρος ολοκληρώσει το μνημόνιο με επιτυχία, το κόστος δανεισμού θα μειωθεί περαιτέρω και η εξυπηρέτηση του χρέους θα κοστίζει λιγότερο, εξοικονομώντας χρήματα για να χρηματοδοτήσει άλλες δαπάνες, πιθανόν δαπάνες για την υγεία. Αυτές τις μέρες το επιτόκιο δανεισμού (απόδοση 10ετή ομολόγων) υποχώρησε στο 3.37%, και αυτό οφείλεται στην αξιοπιστία της Κύπρου σε ότι αφορά την εφαρμογή του μνημονίου. Το επιτόκιο για την Κύπρο θα μπορούσε να υποχωρήσει κάτω από το 2%, όπως συμβαίνει με Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία και Ιταλία, χώρες που ολοκλήρωσαν μνημόνια με επιτυχία στο πρόσφατο παρελθόν. Σύμφωνα με τις πρόνοιες του μνημονίου, η κυβέρνηση θα πρέπει να αντλήσει γύρω στα €1.4 δις από πώληση περιουσιακών στοιχείων, ένα δις μέχρι το 2016 και ακόμα €400 εκατομμύρια μέχρι το2018. Αν η κυβέρνηση δεν καταφέρει να αντλήσει τα χρήματα αυτά από ιδιωτικοποιήσεις, το κόστος θα το πληρώσουν οι φορολογούμενοι. Αυτό είναι ξεκάθαρο και θα πρέπει να γίνει κατανοητό από αυτούς που πληρώνουν, δηλαδή τους φορολογούμενους. Το €1.4 δις που αναμένεται ότι θα αντλήσει η κυβέρνηση από την πώληση περιουσιακών στοιχείων θα μειώσει το δημόσιο χρέος καθώς επίσης και το κόστος εξυπηρέτησης του. Η μείωση του δημόσιου χρέους μπορεί να κάνει τη διαφορά μεταξύ ύφεσης και ανάπτυξης καθώς η χώρα θα μπορεί να δανείζεται με χαμηλότερο επιτόκιο και η εξυπηρέτηση του χρέους θα κοστίζει λιγότερα. Οι χώρες που συμμορφώνονται με τους κανόνες της νέας οικονομικής διακυβέρνησης της ευρωζώνης, δανείζονται με πολύ χαμηλό επιτόκιο δανεισμού, με αποτέλεσμα να εξοικονομούν χρήματα για ανάπτυξη και επενδύσεις. Τα επιτόκια δανεισμού για τις πλείστες χώρες της ευρωζώνης είναι σήμερα κάτω από το 1%, και αφορά τις αναχρηματοδοτήσεις των ομολόγων που λήγουν. Με λίγα λόγια, το χαμηλό επιτόκιο δεν αφορά το σύνολο του χρέους αλλά τα νέα ομόλογα (δάνεια) που εκδίδονται για να αναχρηματοδοτήσουν αυτά που λήγουν. Αξίζει να σημειωθεί ότι το χαμηλό επιτόκιο οφείλεται κυρίως στην χαλαρή νομισματική πολιτική (ποσοτική χαλάρωση) που ακολουθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), πιέζοντας τα επιτόκια προς τα κάτω. Τα επιτόκια δεν θα είναι τόσο χαμηλά για πάντα. Όμως, έστω και αν η Κύπρος καταφέρει να αναχρηματοδοτήσει μέρος του δημόσιου χρέους με χαμηλό επιτόκιο, το όφελος θα είναι τεράστιο.
Μάριος Μαυρίδης, οικονομολόγος, βουλευτής Κερύνειας