Η επιβεβαίωση του αξιόχρεου της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Β+ με θετικό ορίζοντα από τους Fitch, είναι μια πολύ θετική εξέλιξη η οποία ενισχύει την αξιοπιστία της Κύπρου στις διεθνείς αγορές. Ο οίκος Fitch, μαζί με Moodys και τους Standard and Poor, είναι οι τρεις διεθνώς αναγνωρισμένοι οίκοι αξιολόγησης, οι εκθέσεις των οποίων λαμβάνονται σοβαρά υπόψη από τους επενδυτές που δανείζουν τις κυβερνήσεις που χρειάζονται χρήματα για να αναχρηματοδοτούν τα χρέη τους, καθώς αυτά λήγουν. Και οι τρεις οίκοι έχουν αναβαθμίσει το αξιόχρεο της Κυπριακής Δημοκρατίας πέντε φορές από το 2013. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που το επιτόκιο δανεισμού της Δημοκρατίας για δεκαετή ομόλογα έχει υποχωρήσει στο 4%. Παρά το γεγονός ότι η κατάσταση των δημοσίων οικονομικών έχει βελτιωθεί σημαντικά, έχουμε δρόμο ακόμα. Άλλες χώρες δανείζονται με πολύ χαμηλότερο επιτόκιο, όπως για παράδειγμα η Ιρλανδία που πληρώνει 1.5%, δύο χρόνια μετά την ολοκλήρωση του δικού της μνημονίου.
Για χώρες που έχουν ψηλό δημόσιο χρέος, το επιτόκιο που πληρώνουν είναι πολύ σημαντικό διότι το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους αφαιρεί χρήματα από την δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης. Στην Κύπρο, το κόστος εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους υπερβαίνει τα €600 ετησίως. Καθώς η κατάσταση των δημοσίων οικονομικών και της οικονομίας βελτιώνεται, το επιτόκιο δανεισμού στις διεθνείς αγορές θα μειώνεται και σε βάθος χρόνου, η κυβέρνηση θα πληρώνει λιγότερους τόκους. Είναι αυτό που δεν «βλέπει» η αντιπολίτευση στην Κύπρο και επικρίνει την κυβέρνηση ότι δήθεν ακολουθεί πολιτικές λιτότητας. Αυτό που δεν αναφέρει η αντιπολίτευση είναι που θα εξευρεθούν περισσότερα χρήματα για να ξοδέψει η κυβέρνηση. Οι άλλοι δύο, διεθνώς αναγνωρισμένοι οίκοι, Moody’s και Standard and Poor έχουν εκδώσει παρόμοιες αξιολογήσεις. Αν και στο Β+, τα ομόλογα της Κυπριακής Δημοκρατίας (δηλαδή το χρέος της) παραμένουν σε μη επενδυτική βαθμίδα. Δηλαδή, με τα σημερινά δεδομένα, τα κυπριακά ομόλογα δεν θεωρούνται από τους οίκους ως επενδυτική επιλογή για τα μεγάλα επενδυτικά ταμεία, όπως είναι οι τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, ταμεία προνοίας, αμοιβαία κεφάλαια, κλπ., τα οποία αναζητούν περισσότερο «ασφάλεια» παρά «ψηλές αποδόσεις».
Τα κυπριακά ομόλογα θεωρούνται ακόμη ως κερδοσκοπικές επιλογές, με ψηλότερες αποδόσεις μεν αλλά με ψηλότερο κίνδυνο για αυτούς που τα αγοράζουν (κυρίως hedge funds). Σήμερα, το αξιόχρεο της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι στην κατηγορία Β, δύο βαθμίδες κάτω από την επενδυτική βαθμίδα ΒΒΒ. Τα “+” και τα “-“ είναι διαβαθμίσεις μέσα στην κάθε κατηγορία. Όταν η αξιολόγηση αναφέρεται σε θετικό ορίζοντα, όπως στην περίπτωση της Κύπρου, σημαίνει ότι η επόμενη αξιολόγηση (μετά από τρεις μήνες) θα είναι αναβάθμιση, εκτός απροόπτου βέβαια. Γι’ αυτό, η διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας και οι μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται η οικονομία είναι εξαιρετικής σημασίας για το κόστος εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους. Χαμηλότερο κόστος δανεισμού σημαίνει λιγότερα χρήματα σε τόκους και περισσότερα για ανάπτυξη. Οι αναβαθμίσεις από τους διεθνείς οίκους θα βελτιώσουν την αξιοπιστία της Κύπρου στο διεθνές χρηματοοικονομικό περιβάλλον και θα την καταστήσουν πιο ελκυστικό προορισμό για επενδύσεις. Τα οφέλη ενός νοικοκυρεμένου και συσταρισμένου κράτους είναι πολλά, και πρέπει επιτέλους να τα δούμε!
Μάριος Μαυρίδης, οικονομολόγος, βουλευτής Κερύνειας